De geriatrie fysiotherapeut
Mensen die ouder worden en de beweeglijkheid van het lichaam zien afnemen komen doorgaans in aanraking met de geriatriefysiotherapeut. Deze heeft zich gespecialiseerd in de zorg voor kwetsbare groepen met een hoge biologische leeftijd die te maken hebben met complexe problematiek. Het gaat daarbij niet alleen om ouderen, maar ook om patiënten die vanwege hun ziekte, bijvoorbeeld de Ziekte van Parkinson, al verschijnselen kunnen vertonen van ouderdom. De zeventigjarige die bij het tennissen een elleboogblessure oploopt, zal daarentegen bij een algemeen of een sportfysiotherapeut terecht komen.

De geriatriefysiotherapeut werkt vanuit zijn specifieke kennis over de doelgroep en de daarbij voorkomende ziektebeelden. De patiënten doen vooral oefentherapie, gericht op het verminderen van klachten bij hun dagelijkse bewegen en het voorkomen van achteruitgang. Tot het werk behoort ook het adviseren en begeleiden van gezinsleden en eventuele mantelzorgers. Omdat de ziekte beelden veelal als chronische ziekten worden aangemerkt, vallen de behandelingen in de meeste gevallen binnen de basisverzekering. Geriatriefysiotherapeuten hebben na de basisopleiding fysiotherapie een posthbo-opleiding geriatriefysiotherapie gevolgd.

Uitgangspunten

• Fysiotherapie in de geriatrie heeft als uitgangspunt: het verminderen van de achteruitgang, het behouden of het vergroten van de optimale zelfstandigheid bij problemen in het functioneren op het gebied van het dagelijks bewegen, die zich bij de cliënt kunnen voordoen.
• Fysiotherapie in de geriatrie stelt de belangen van de cliënt zelf, zijn betrokkenen en het zorgsysteem centraal, waarbij de cliënt wordt benaderd vanuit een agogisch en psychologisch perspectief.
• Fysiotherapie in de geriatrie neemt voor de cliënt alle relevante aspecten van de autonomie in de analyse mee en relateert dit aan het dagelijks bewegen.
• De fysiotherapie in de geriatrie biedt ondersteuning en begeleiding bij de verzorgbaarheid en pleegbaarheid van de cliënt bij wie sprake is van (deel) passiviteit.
   

De geriatrie fysiotherapeut beschikt over

• specifieke kennis van de gerontologie en geriatrie, inclusief kennis over normale verouderingsprocessen en leeftijdsgerelateerde veranderingen in het dagelijks bewegen.
• specifieke deskundigheid van het dagelijks bewegen in relatie tot complexe en/of multiple pathologie.
  kennis van en inzicht in levensfase problematiek, waaronder het levens-einde. Deze zijn nodig omdat de geboden interventie van de geriatrie-fysiotherapeut
• brede kennis van hulpmiddelen, wetgeving, vergoedingen en voor- zieningenbeleid alsmede deskundigheid met betrekking tot de ouderenzorg en het daarbij behorende overheidsbeleid. Deze kennis en deskundigheid zijn nodig omdat de geriatriefysiotherapeut adviezen en instructie geeft over het gebruik van relevante hulpmiddelen, tiltechnieken en transfers.

Bewegen is goed voor ouderen
De kwaliteit van leven wordt voor een deel bepaald door bewegen. Met bewegen verleng je de gezonde levensverwachting, beïnvloed je vermijdbare sterfte, nivelleer je de gezondheidsverschillen tussen bevolkingsgroepen en verhoog je de kwaliteit van leven vooral bij chronisch zieken en gehandicapten.

De manier waarop bewogen wordt verandert in de loop van het leven. Omdat een mens op oudere leeftijd minder in staat is om veel en intensief te bewegen, wordt er minder bewogen. “Rust roest”, oftewel: wie veel beweegt zal de mogelijkheden om te bewegen beter in stand kunnen houden, dan iemand die weinig beweegt.

In de huidige tijd en samenleving bestaat het gevaar dat de ouder wordende mensen onvoldoende kunnen bewegen om zelfstandig allerlei dingen in het dagelijks leven te kunnen doen. Bij het bewegen spelen veel aspecten een rol, bijvoorbeeld de kwaliteit van spieren en botten, maar ook motivatie en manier van gedrag. Hoeveel en welke bewegingen we kunnen maken hangt af van enkele factoren zoals uithoudings-vermogen, kracht van de spieren, beweeglijkheid en coördinatie.

Kwetsbare ouderen zijn ouderen die door diverse factoren uit balans dreigen te raken of geraakt zijn ten aanzien van hun zelfredzaamheid, maatschappelijke vaardigheden en communicatieve vaardigheden. Het gevolg hiervan is een neerwaartse spiraal van toenemend verlies in functioneren en verdergaande verstoring van de balans tussen draagkracht en draaglast.

Onze geriatrie fysiotherapeut: Elmar Kerkhof