Kaakklachten
Onder kaakklachten verstaan we alle klachten die te maken hebben met het niet goed functioneren van het kaakgewricht, de kauwspieren en andere betrokken structuren. Kaakklachten worden ook wel temporomandibulaire dysfunctie genoemd (TMD). Deze klachten veroorzaken vaak pijn in en rond het gewricht, bewegingsbeperking en kaakgewrichtsgeluiden. TMD klachten kunnen ook hoofd- en nek-schouderklachten veroorzaken.

Het kaakgewricht (articulatio temporomandibularis) is een ingewikkeld

gewricht dat tussen de kaak en de onderzijde van de schedel is gelegen. Het gewricht bevindt zich net voor het linker- en het rechteroor. Het kaakgewricht is qua bouw een van de meest ingewikkelde gewrichten van het menselijk lichaam. Het is omgeven door een ingenieus stelsel van banden en pezen en een groot aantal spieren die de kaak bedienen. Als er ook maar iets met een van de structuren van het gewricht aan de hand is kan dit al gevolgen hebben voor het functioneren van de kaak en daarmee een belemmering worden voor het functioneren van het kauwstelsel.

Een aantal veelvoorkomende symptomen:

• Pijn in of bij het oor
• moe gevoel in de kauwspieren
• de mond gaat niet ver genoeg open
• aanhoudende pijn in en om het oor
• pijn bij gapen, kauwen
• soms oorsuizen, duizeligheid en tand of kiespijn
• het niet kunnen bespelen van een muziekinstrument
• kaakgewrichtsgeluiden, knappen of kraken
• uitstralende pijn naar hoofd-halsgebied
• hoofdpijn

Oorzaak TMD 
Over de oorzaak van kaakklachten zijn vele theorieën ontwikkeld. Er is echter niet een bepaalde oorzaak aan te wijzen. Een van de grootste veroorzakers voor het ontstaan en het in stand houden van kaakklachten is een min of meer continue overbelasting van het kaakgewricht. Deze overbelasting moet langere tijd aanwezig zijn, aangezien het gewricht van nature een hoge belasting aan kan. Door de overbelasting kunnen de structuren van het gewricht zelf en de structuren rondom het gewricht beschadigd raken. Dit kan zeer geleidelijk gaan maar ook in een hoog tempo. Overbelasting van het kauwstelsel ontstaat door verkeerd gebruik (bijvoorbeeld klem- en knarsgedrag), verkeerde belasting (bijvoorbeeld overmatig kauwgomgebruik en parafunctioneel gebruik), afwijkende stand van tanden en kiezen, groei en ontwikkelingsstoornissen van onder – en of bovenkaak.

Andere oorzaken voor het ontstaan van de kaakklachten zijn het niet goed glijden (transleren) van de twee helften van het kaakgewricht waardoor het gewricht zo nu en dan op slot kan raken, het ontstaan van beschadigingen aan het kauwstelsel door een factor van buitenaf (bijvoorbeeld een ongeluk), het aanwezig zijn van een te hoge spierspanning door stress of angst. Ook kunnen andere lichamelijke aandoeningen leiden tot kaakklachten.

Diagnose en Behandeling
De diagnose TMD wordt meestal door de huisarts of tandarts gesteld. Indien in samenspraak met u beslist wordt dat behandeling of verder onderzoek noodzakelijk is, wordt u verwezen naar een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in de behandeling van hoofd-, hals- en kaakklachten (orofaciaal manueel- of fysiotherapeut), naar de tandarts-gnatholoog van de werkgroep TMD of de specialist mondziekten en kaakchirurgie. Deze verschillende disciplines werken nauw samen om te komen tot een behandeladvies.

De therapie zal dan ook vaak bestaan uit een combinatie van verschillende behandelingen. Voorbeelden hiervan zijn het herstellen of optimaliseren van de functie van het kauwstelsel, het afleren van klem- en of knarsgedrag, adviezen over gebruik en het leren ontspannen van de kauwspieren door de fysiotherapeut. Maar ook afleren van verkeerde tong- slik- en spraak gewoontes door de logopedist(e), opbeetplaattherapie door de gnatoloog en heel soms orthodontie/ kaakchirurgie.

Om tot een goed behandelresultaat te komen is uw eigen inzet en inbreng van groot belang bijv. bij het oefenen en het dragen van een splint!

Onze orofaciaal fysiotherapeuten: Peter Boom en Danny Eijkelenkamp