Trainen voor minder pijn bij Knieartrose

Conservatieve behandeling knieartrose 

Knieartrose is een veelvoorkomende aandoening en het is dan ook niet mogelijk om elke patiënt zomaar een nieuwe knie te geven. Voordat iemand een knieprothese krijgt wordt er ook altijd naar een conservatieve behandeling gekeken. Voor de conservatieve behandeling zijn verschillende mogelijkheden.

Overgewicht en knieatrose

Het klinkt logisch dat wanneer je overgewicht hebt dit voor allemaal extra en onnodige druk in je gewrichten veroorzaakt. Afvallen voor minder knieklachten bij knieartrose lijkt dan een logische stap. Er zijn veel onderzoeken gedaan naar knieartrose en afvallen. Eind 2018 is er nog een onderzoek gepubliceerd van Messier. In dit onderzoek hebben ze 18 maanden lang 240 patiënten gevolgd met knieartrose en overgewicht. Ze onderzochten met name pijn en functie. De patiënten die 20% van hun lichaamsgewicht waren afgevallen hadden daardoor ook 25% minder pijn en meer functie. De algemene conclusie van het onderzoek is dat 10% gewichtsverlies al zorgt voor veel pijnvermindering en meer functie van het kniegewricht.

Meerdere onderzoeken geven aan dat afvallen zorgt voor pijnreductie en functieverbetering. Echter blijkt er nog effectievere methode te zijn voor pijnreductie en functieverbetering. Het combineren van afvallen en krachttraining blijkt volgens meerdere onderzoeken de meest effectieve methode om functie te laten toenemen en pijn te laten afnemen. We zullen hier verder op in gaan bij het onderdeel training.

Er zijn dus meerdere onderzoeken die aangeven dat afvallen in combinatie met trainen erg effectief is. Alleen is het wel belangrijk dat de aangegeven adviezen worden uitgevoerd, anders heeft het natuurlijk geen effect. Uit onderzoek blijkt dat wanneer patiënten goed begrijpen wat er aan de hand is en wat zij exact moeten doen. Patiënten gaan daardoor beter met de gegeven adviezen om gaan. Educatie bij de patiënten is dus zeer belangrijk. Naast dat educatie zorgt voor betere naleving van het programma, zorgt het er ook voor dat patiënten minder vaak naar een fysiotherapeut of diëtist hoeft. Dit zorgt ervoor dat educatie ook zorgt voor minder ziektekosten.

Hebben supplementen een bijdrage?

Glucosamine is een supplement dat door veel artsen wordt aangeraden en in veel richtlijnen terug naar voren komt. Glucosamine is een lichaamseigen stof wat helpt bij de opbouw van kraakbeen. De meest recente literatuur geeft ook aan dat Glucosamine een positief effect kan hebben op knieartrose met name op het gebied van pijn vermindering.

Vaak wordt er bij knieartrose medicatie toegediend tegen de pijn. Door de pijndemping kunnen de patiënten meer functie vragen aan het kniegewricht wat weer positieve effecten heeft. Injecties zijn veel voorkomende medicatie die wordt toegediend. Dit is verder uitgeschreven bij operatieve methodes. Hier gaat het nu om medicatie die oraal kan worden toegediend. Er zijn verschillende soorten medicatie die oraal genomen kunnen worden. Een simpel voorbeeld hiervan is paracetamol. Wat sterkere medicatie is diclofonac, morfine en oxycodon. Medicatie heeft niet enkel positieve effecten op het lichaam. Het is bekend dat medicatie ook negatieve invloed kan hebben op de maag. Daardoor is het belangrijk een overweging te maken of het genoeg oplevert om medicatie te nemen. Uit onderzoek blijkt ook dat een paracetemol net zo goed werkt bij knieartrose als diclofonac, morfine en oxycodon.

Het kwam al eerder naar voren in dit artikel dat trainen het meest effectieve middel is bij knieartrose. Training zorgt ervoor dat een operatie wordt uitgesteld of zelfs helemaal niet nodig is. Met name de combinatie tussen afvallen en trainen werkt het beste volgens de literatuur. Het advies lijkt heel simpel, namelijk afvallen en trainen. Echter zijn er natuurlijk vele mogelijkheden. Wat moet je eigenlijk trainen, hoelang, welke spiergroepen, hoe vaak en welke intensiteit. Dit zijn kenmerken die niet altijd terug naar voren komen als er advies gegeven wordt. Uit onderzoek blijkt dat therapie trouw zijn bepalend is voor het resultaat. Op het moment dat de trainingen niet gedaan worden of te weinig gedaan worden, dan zal het ook geen resultaat opleveren. Het blijkt dan ook dat begeleiding van een fysiotherapeut beter werkt dan zelfstandig trainen. De fysiotherapeut kan het proces goed controleren en erop toezien dat de meegegeven training en adviezen uitgevoerd worden.

Welke spieren moet ik trainen?

Welke spiergroepen zijn belangrijk om te trainen bij knieartrose? De literatuur is er best eensgezind over dat het trainen van de extensieketen het belangrijkst is. De extensieketen zijn de bovenbeenspieren/de quadriceps. De hoogste prioriteit ligt dus bij de extensieketen, maar daarnaast is het ook erg belangrijk om de flexieketen te trainen. Dat zijn dus de kuitspieren en de hamstrings. Daarnaast geeft de literatuur ook aan dat geringe spierkracht in de extensieketen een verhoogde kans geeft op knieartrose en knieklachten. Preventief is het dus ook zeer zinvol om te extensieketen te trainen.

Het trainen van de extensieketen is één van de belangrijkste aspecten bij knieartrose. Met name de squat is hierbij een zeer effectieve oefening. In een tijd van acht weken kan er al resultaat geboekt worden. Er zijn verschillende manieren waarop de oefeningen uitgevoerd kunnen worden, namelijk dynamisch en isometrisch. Dynamisch kunnen we allemaal. Op en neer gaan bij een squat is dynamisch. Wanneer we in een hoek van 90 graden stil gaan zitten tegen de muur, dan squatten we isometirsch. Er vindt dan geen beweging plaats in de gewrichten, waardoor het een erg veilige manier van trainen is. Met name wanneer patiënten nog veel pijn hebben is het beter om isometrisch te trainen. Naast krachttraining blijkt ook proprioceptie en balans training een effectieve methode.  Dit houdt eigenlijk in dat het gevoel in de ruimte en het gevoel van de knie verbeterd moet worden. Dit kan gedaan worden door relatief simpele oefeningen als op één been staan. Naast de proprioceptie van de knie te verbeteren is het ook belangrijk om de balans en proprioceptie van de enkel te verbeteren. Uit onderzoek blijkt dat het op relatief korte termijn er al voor kan zorgen dat de pijn afneemt.

Conclusie

Er zijn dus verschillende trainingsmethodes om de knieartrose onder controle te krijgen en een eventuele operatie uit te stellen. Het is belangrijk dat er minimaal twee á drie keer per week een trainingsprikkel gegeven wordt. Daarnaast moet het lichaam ook voldoende kunnen herstellen van een trainingsprikkel.